सर्जनशीलता
आंतरिक सौंदर्य व्यक्त करणे
आपल्या जीवनभर आणि कार्यात, श्री माताजींनी कला प्रोत्साहित करण्यासाठी खूप वेळ आणि ऊर्जा खर्च केली. त्यांनी त्यांना जगाच्या संस्कृतींचे प्रदर्शन आणि पोषण करण्याचे प्रमुख साधन म्हणून पाहिले. विशेषतः, त्या त्यांच्या मूळ भारतातील समृद्ध, प्राचीन कलात्मक परंपरा जतन करू इच्छित होत्या आणि त्यांच्या जगभर प्रसाराला सक्रियपणे प्रोत्साहन त्यांनी दिले.
२००३ मध्ये, श्री माताजींनी त्यांच्या भावाच्या (प्रेमाने बाबामामा म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या) मदतीने महाराष्ट्रात एक कला केंद्र स्थापन केले. जगभरातून विद्यार्थी या शांत ग्रामीण वातावरणात भारतीय शास्त्रीय संगीत, नृत्य आणि चित्रकला शिकण्यासाठी येतात. श्री माताजींनी वैयक्तिकरित्या पी.के. साळवे कला अकादमीच्या तसेच दिल्लीतील अनाथ मुलांसाठी आणि निराधार महिलांसाठी विश्व निर्मला प्रेम केंद्रासह मानवतावादी उद्देशांसाठी बांधलेल्या इतर इमारतींच्या वास्तुशिल्प डिझाइनचे मार्गदर्शन केले.
त्यांनी हस्तनिर्मित वस्तूंचे महत्त्व ओळखले आणि महात्मा गांधींच्या परंपरेनुसार, भारताच्या आर्थिक आणि सांस्कृतिक जीवनासाठी अत्यावश्यक असलेल्या लघुउद्योगांना सतत पाठिंबा दिला.
वर्षानुवर्षे, श्री माताजींनी भारतीय शास्त्रीय संगीत आणि नृत्याच्या काही अत्यंत प्रसिद्ध कलाकारांना आश्रय दिला, त्यांना मैफिली आणि कार्यक्रमांमध्ये त्यांची कला सादर करण्यासाठी आमंत्रित केले. ज्यांनी त्यांच्या उपस्थितीत प्रदर्शन केले त्यापैकी अनेकांनी त्यांच्या कलात्मक विकासातील हा क्षण परिवर्तनकारी असल्याचे वर्णन केले आहे. त्यांना त्यांची प्रबळ सृजनात्मक ऊर्जा त्यांची स्वतःची सृजनशीलता आणि कार्यक्षमता कौशल्य वाढवताना दिसली.
उस्ताद अमजद अली खान, देबू चौधरी, आणि उस्ताद बिस्मिल्ला खान हे काही प्रसिद्ध कलाकार आहेत ज्यांनी श्री माताजींच्या आमंत्रणावरून प्रदर्शन केले. त्यांनी स्वतःही पुस्तके, भजने (भारतीय भक्तिगीते) आणि कविता लिहिल्या.
श्री माताजींनी कलांच्या प्रोत्साहनामध्ये नाट्यशास्त्राचेही जोरदार समर्थन केले. त्यांनी प्रतिभावान रंगभूमी कलाकारांच्या गटाला 'थिएटर ऑफ एटर्नल व्हॅल्यूज' म्हणून एकत्र काम करण्यास प्रोत्साहन दिले. १९९३ मध्ये बेल्जियमच्या गेंट येथे स्थापन झालेली ही तुकडी अजूनही आंतरराष्ट्रीय दौरे करते, अशा नाटककारांची नाटके सादर करते जी प्रेक्षकांमध्ये आत्मजागरूकता आणि आध्यात्मिकता प्रेरित करतात.
थिएटर ऑफ एटर्नल व्हॅल्यूज' शाळा, विद्यापीठे, कंपन्या आणि समुदायांसोबत काम करते, जसे की 'कल्चर ऑफ द स्पिरिट फेस्टिव्हल' आणि 'आंतरराष्ट्रीय निर्मल आर्ट्स अकादमी', जे दरवर्षी पायमॉन्टे, इटली येथे आयोजित केले जातात, अशा शैक्षणिक आणि कलात्मक प्रकल्पांमध्ये प्रत्यक्ष तज्ज्ञता प्रदान करते.
भारताच्या प्राचीन योग परंपरेनुसार, मानवात सात आवश्यक गुणधर्म असतात. यापैकी दुसरा म्हणजे सृजनशीलतेचे तत्त्व, ज्याशिवाय आत्मसाक्षात्कार किंवा आत्मजागरूकतेची क्षमता अत्यंत मर्यादित असते, अगदी अशक्य नसली तरी. या कारणास्तव, श्री माताजींनी ज्या सर्व देशांना भेट दिली, त्याठिकाणी व्यक्ती आणि समुदाय यांच्या सृजनशील शक्ती जागृत करण्याचा प्रयत्न केला.
