मूलाधार चक्र
भोळेपणा आणि शहाणपण
आपण जगात निष्पाप बाळांसारखे येतो, त्यामुळे बालसुलभ गुण हे आपल्या अंतर्निहित व्यक्तिमत्त्वाचे वैशिष्ट्य आहे असे म्हणता येईल. निष्पापता, सहजता आणि शहाणपण हे या केंद्राचे प्रकटीकरण आहे. हे आपल्या आतल्या शाश्वत आणि अविनाशी गुणांचे प्रतिनिधित्व करते. जेव्हा आपली कुंडलिनी शक्ती या चक्राला सक्रिय करते, तेव्हा हे गुण त्यांच्या संपूर्ण क्षमतेने प्रकट होतात. शारीरिक पातळीवर हे केंद्र उत्सर्जन प्रणाली आणि प्रजनन प्रणालीचे संचालन करते. आध्यात्मिक पातळीवर आपले मूलाधार चक्र संपूर्ण सूक्ष्म प्रणालीचा पाया तयार करते.
जेव्हा आपण ध्यानाच्या माध्यमातून प्रगती करतो, तेव्हा आपल्याला स्वतःबद्दल आणि इतरांबद्दल निष्पापता, आदर आणि प्रेम यांची खोल भावना अनुभवायला मिळते. आपण असेही पाहतो की, आपली स्मरणशक्ती प्रचंड सुधारते कारण आपले मन अनावश्यक विचलनांपासून स्वच्छ होते. जेव्हा हे केंद्र आपल्यात विकसित होते, तेव्हा आपल्यात एक चुंबकीय व्यक्तिमत्त्व विकसित होते.
स्थान:
मूलाधार चक्र हे आपल्या पाठीच्या कण्याच्या तळाशी असलेल्या पेल्विक प्लेक्ससमध्ये स्थित आहे. या मूळ चक्राचे स्पंदन आपल्या तळहाताच्या तळाशी जाणवू शकते.
रंग:
हे चक्र कोरल लाल रंगाने दर्शवले जाते. हे पृथ्वीच्या घटकाशी निकटतेने संरेखित आहे.
मूलाधार चक्राच्या सूक्ष्म गुणांमध्ये हे समाविष्ट आहे:
• निरागसता
• पवित्रता
• साधेपणा
• बाल्याची आनंद
• अंतर्गत शहाणपण
• स्वाभिमान
• संतुलन
• उद्दिष्ट आणि दिशा
• पृथ्वीशी संबंध
• निसर्गाशी सामंजस्य
अनुभव आणि फायदे:
संतुलित मूलाधार चक्र तुम्हाला तुमचे अंतर्गत ज्ञान कायम ठेवण्यास आणि वाढवण्यास मदत करेल. तुम्हाला योग्य आणि अयोग्य यातील फरक ओळखण्याची जन्मजात क्षमता मिळते. जेव्हा खरे शहाणपण प्रबल होते, तेव्हा एखादी व्यक्ती स्वतःला किंवा इतरांना हानी पोहोचवणाऱ्या कृती (किंवा निष्क्रियता) टाळते.
संतुलित मूलाधार चक्रामुळे स्मरणशक्ती, लक्ष आणि एकाग्रता सुधारली जाते. एखादी व्यक्ती भावनिक संतुलन आणि स्थिरता राखून बौद्धिक निर्णय प्रभावीपणे आणि कार्यक्षमतेने घेऊ शकते. कारण मूलाधार चक्र पृथ्वीच्या घटकांमधून बनलेले आहे, ते आपल्या जागरूकतेला निसर्गमातेच्या संपर्कात आणण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावते आणि आपण तिच्या संपत्तीमध्ये पूर्णपणे समरस होऊन जीवन जगण्याचा आनंद घेतो. हे आपल्याला अस्वाभाविक किंवा अस्वस्थ जीवनशैली टाळण्यास देखील मदत करते (ज्या "विकृत" किंवा "नैसर्गिक विरुद्ध" मानल्या जाऊ शकतात). विकसित मूलाधार चक्र आपल्याला स्वतःच्या निरागसतेचा आणि शुद्धतेचा तसेच इतरांच्या निरागसतेचा आणि शुद्धतेचा आदर करण्याची आणि समजून घेण्याची परवानगी देते. जेव्हा आपल्याला मूलाधार चक्रात व्यत्यय येतो, तेव्हा अनेक आजार उद्भवू शकतात.
डाव्या नाडीच्या समस्या, जसे की नैराश्य किंवा आळस, मूलाधार चक्र संतुलित करून टाळता येऊ शकतात. उजव्या नाडीच्या समस्या, जसे की आक्रमक वर्तन, अतिविचार, अतियोजना आणि अतिरेक, या देखील मूलाधार चक्राच्या योग्य संतुलनाने दूर करता येऊ शकतात.
आत्मपरीक्षण:
जर तुमचे मूलाधार चक्र असंतुलित असेल तर तुम्हाला दिशेचा अभाव, कमजोर स्मरणशक्ती किंवा संतुलनाचा (गुरुत्वाकर्षणाचा) अभाव जाणवू शकतो. या चक्रातील व्यत्ययाच्या इतर लक्षणांमध्ये उत्सर्जनाच्या समस्या, लैंगिक विकार आणि पुनरुत्पादनाच्या अडचणींचा समावेश आहे.
असंतुलनाची कारणे:
- मानसिक क्रियाकलापांचा अतिरेक आणि इंद्रिय सुखांमध्ये अतिरेकामुळे या केंद्रावर अवरोध निर्माण होऊ शकतो.
- नकारात्मक सामाजिक प्रभाव मूलाधार चक्राचा भाग असलेल्या सहजगुणांव innocence (निर्दोषता) आणि wisdom (शहाणपण) वर देखील परिणाम करू शकतो.
संतुलन कसे करावे:
नियमित सहजयोग ध्यान अभ्यास आपल्या मूलाधार चक्राचे संतुलन राखण्यास मदत करतो आणि या केंद्रातील सुंदर सहजगुण आपल्या जागरूकतेत मजबूत करतो. सुरुवात करण्यासाठी, शक्य तितक्या वेळा जमिनीवर थेट बसा. बाहेरच्या शांत क्षणाचा आनंद घेत असताना, आपल्या डाव्या मूलाधार चक्राचे संतुलन साधण्यासाठी पाठीवर हात ठेवून क्रॉस-लेग्ड पद्धतीने जमिनीवर विश्रांती घ्या. आपल्या नितंबाच्या शेजारी दोन्ही हात जमिनीवर ठेवा, तळहात खाली तोंड करुन.
जर तुम्हाला बाहेर वेळ घालवता येत नसेल, तर दुसरा पर्याय आहे. कोमट खाऱ्या पाण्याच्या भांड्यात (मीठपाणी क्रिया) तुमचे पाय भिजवणे देखील मूलाधार चक्र संतुलित करण्यात उपयुक्त ठरते.
