अनाहत-चक्र

अनाहत चक्र

बिनशर्त प्रेम आणि निर्भयता

शाश्वत सर्वव्यापी आत्मा (आत्मा) सर्वप्रथम मानवी भ्रूणाच्या निर्मितीच्या सुरुवातीच्या टप्प्यात मेंदूत प्रवेश करतो. श्री माताजी या क्षणाचे वर्णन प्रथम हृदयस्पंदन म्हणून करतात, जे आपल्या आत जीवनशक्ती जागृत करते आणि घटनांची एक मालिका निर्माण करते ज्यात आपली कुंडलिनी आपल्या सूक्ष्म शरीराला भौतिक शरीराच्या विकासाशी जोडते. भ्रूणाच्या डोक्याजवळ विकसित होणारे हे धडधडणारे हृदय, शरीराच्या विकासानुसार खाली छातीमध्ये ढकलले जाते. ते तेथे शाश्वतपणे शुद्ध आणि आपल्या जीवनातील कोणत्याही घटनांनी अप्रभावित राहते, जसे जीवनाच्या नाटकाचा साक्षीदार असतो.

जेव्हा कुंडलिनी या केंद्राला प्रकाशित करते, तेव्हा आपण शुद्ध, निष्काम प्रेमाची भावना अनुभवतो, जी आपल्या आत्म्याचे खरे स्वरूप आहे. आपल्या जागरूकतेला तिसऱ्या केंद्राभोवती व्यापलेल्या रिक्ततेच्या स्तरावर आपण अडकलेल्या भ्रमांमधून बाहेर खेचल्यामुळे आपल्या सांसारिक जीवनापासून अलिप्तता निर्माण होते. एकदा आपण भ्रमांपासून मुक्त झालो की आपण पूर्णपणे निर्भय होतो.

शुद्ध हृदयातून करुणा आणि प्रेम प्रकट होते, आणि हृदय चक्रच आपल्याला इतरांप्रती जबाबदारीची जाणीव आणि सद्वर्तन देतो. हृदय चक्र आपल्याला संपूर्ण सुरक्षा आणि आत्मविश्वास देखील प्रदान करते. अशी व्यक्तिमत्वे अतिशय गतिशील असतात, जीवनात दृष्टिकोन आणि उद्देशाने प्रेरित असतात. याचे उत्कृष्ट उदाहरण म्हणजे गांधीजी, ज्यांच्या निःस्वार्थ प्रयत्नांमुळे भारताला स्वातंत्र्य मिळाले.

स्थान:

अनाहत चक्र आपल्या मेरुदंडात स्थित आहे. हे आपल्या छातीच्या स्तरावर, आपल्या उरोस्थीच्या हाडाच्या मागे आहे. हे केंद्र हृदयाच्या जाळीचे कार्य नियंत्रित करते. अनाहत चक्राच्या स्पंदनांचा अनुभव आपल्या दोन्ही हातांच्या करंगळ्यांमध्ये येऊ शकतो.

रंग:

अनाहत चक्राचे प्रतिनिधित्व लाल रंगाने केले जाते. हे वायू या मूलभूत तत्वाशी संरेखित आहे.

अनाहत चक्राच्या गुणांमध्ये हे समाविष्ट आहे:
• निष्काम प्रेम
• निष्काम करुणा
• सौम्य वर्तन
• सत्य
• आनंद
• आत्मविश्वास
• जीवनातील निर्भयता आणि सुरक्षिततेची भावना
• सकारात्मक पितृत्व आणि मातृत्व संबंध

अनाहत चक्राचा मूलभूत गुणधर्म म्हणजे निष्काम प्रेम. आत्मसाक्षात्कारानंतर या चक्राच्या सक्रियतेमुळे आपण आत्मविश्वास, आत्मविश्वास, नैतिक जबाबदारी आणि भावनिक समतोल अनुभवतो. जेव्हा या सूक्ष्म केंद्राच्या गुणधर्मांची आपल्यामध्ये प्रचिती येते, तेव्हा आपण अस्तित्वाचा शुद्ध आनंद अनुभवतो. आपण आपल्या जीवनाचा खरा उद्देश शोधतो आणि सतत उच्च आध्यात्मिक जागरूकतेच्या अवस्थेत विकसित होण्याचा प्रयत्न करतो.

अनुभव आणि फायदे:
तुमच्या अनाहत चक्राचे सर्वात महत्त्वाचे शारीरिक कार्य म्हणजे तुमच्या हृदय आणि फुफ्फुसांचे नियमन करणे. हे अवयव तुमच्या रक्ताभिसरण आणि श्वसन प्रणालींच्या आरोग्यावर नियंत्रण ठेवतात, ज्यामुळे त्यांच्या योग्य कार्यप्रदर्शनाची अत्यंत गरज असते. अनाहत चक्र स्तन आणि थायमस ग्रंथीचेही नियंत्रण करते. थायमस ग्रंथी ही एक लहान ग्रंथी आहे जी तुमच्या उरोस्थीच्या वरच्या भागाच्या मागे स्थित आहे. तुमच्या रोगप्रतिकारक प्रणालीच्या कार्यप्रदर्शनासाठी ती अत्यावश्यक आहे.

कधी कधी, आपण प्रेम आणि करुणेला मालकीची भावना आणि स्वार्थीपणाच्या कमी इच्छित भावनांसोबत गोंधळात टाकतो. कारण सहज योग तुमचे हृदय दिव्य ऊर्जेने भरतो, त्यामुळे तुम्ही हा फरक ओळखू शकता. तुम्ही स्वतःला इतरांच्या गरजांबद्दल अधिक जागरूक आढळाल. तुम्ही शुद्ध आणि निःस्वार्थपणे प्रेम करू शकाल.

इतर अनेक चक्रांप्रमाणेच, दैनंदिन जीवनातील ताणतणावामुळे अवरोध आणि असंतुलन होऊ शकते. अत्यधिक विचार, अत्यधिक नियोजन, असुरक्षितता आणि चिंता या सर्व गोष्टी तुमच्या अनाहत चक्राच्या असंतुलनास कारणीभूत ठरू शकतात. तथापि, ध्यानाच्या माध्यमातून हे चक्र ऊर्जा मिळाल्यावर, तुम्ही पुन्हा संतुलन प्राप्त करू शकता. तुम्हाला आत्मविश्वास आणि सुरक्षितता जाणवेल, नकारात्मक प्रभावांपासून मुक्त. जेव्हा हृदय चक्र मजबूत असते, तेव्हा तुम्ही जीवनाचा आनंद पूर्णपणे अनुभवू शकता.

जर तुम्हाला नकारात्मक मातृत्व किंवा पितृत्व संबंधांचा अनुभव आला असेल, तर एक मजबूत अनाहत चक्र तुम्हाला त्यांना सुधारण्यात मदत करू शकते. तुम्ही स्वतःच्या वर्तनासाठी सीमारेषा काढायला शिकाल आणि इतरांच्या सीमांचा आदर कराल. परिणामी, तुमचे सर्व संबंध सुधारतील.

आत्मपरीक्षण:

जर तुमचे अनाहत चक्र अवरोधित किंवा असंतुलित असेल, तर तुम्हाला हृदयाचे जोरात धडधडणे, दमा आणि कमजोर रोगप्रतिकारक प्रणाली यासारखी लक्षणे जाणवू शकतात. अत्यंत गंभीर प्रकरणांमध्ये, हृदयविकाराचा झटका, स्तनाचा कर्करोग आणि फुफ्फुसांचे आजार होऊ शकतात. तथापि, तुमची स्थिती अशी गंभीर असण्याची शक्यता कमी आहे. हे चक्र संतुलित करणे सोपे आहे आणि हे केल्याने तुम्हाला या गंभीर आजारांसह कमी गंभीर लक्षणांपासूनही प्रतिबंध करण्यास मदत होईल.

असंतुलनाची कारणे:

  • भीती
  • जबाबदारीपेक्षा जास्त / जबाबदारीचा अभाव
  • निव्वळ स्वार्थ

संतुलन कसे करावे:

जर तुम्हाला तुमचे अनाहत चक्र संतुलित करायचे असेल, तर काही सेकंदांसाठी खोल आणि हळूहळू श्वास घ्या. श्वास घेताना आणि सोडताना तुम्हाला स्वतःला आराम वाटेल. खोल श्वास घ्या आणि काही सेकंदांसाठी रोखा. हळूहळू आणि सहजपणे श्वास सोडा. हि प्रक्रिया अनेक वेळा पुन्हा करा.

तुमच्या उजव्या, मध्य आणि डाव्या अनाहत चक्रांसाठी, संतुलन साधण्यासाठी पुढील पद्धत देखील वापरता येते. तुमचा उजवा हात तुमच्या हृदय चक्रापासून काही इंच दूर ठेवा, तळहात आत दिशेला ठेवून. जेव्हा तुम्हाला तुमच्या हातातून ऊर्जा वाहत असल्याचा अनुभव येतो, तेव्हा तुमचा हात चक्राभोवती घड्याळाच्या दिशेने फिरवा. ही प्रक्रिया अनेक वेळा पुन्हा करा.

तुमचे डावे अनाहत चक्र विशेषतः संतुलित करण्यासाठी ध्यान करताना तुमचा उजवा हात तुमच्या हृदयावर ठेवा. खालील शब्द अनेक वेळा म्हणा: "मी माझ्या आत्म्याशी एकरूप आहे." हे शब्द तुमच्या हृदयात अनुभवा.