Некралог аб сэры Ч.П. Шрываставе
Перавыдадзена з газеты The Hindu 24 ліпеня 2013 года, Індыя:
«Чалавек з залатым дакрананнем у свеце марской справы пайшоў з жыцця» аўтар: С. Анандан.
Марскі свет панёс страту ў асобе выдатнага лідэра і празорцы: у панядзелак у Генуі, Італія, пайшоў з жыцця Ч.П. Шрывастава, уладальнік узнагароды Падма Вібхушан і Ганаровы Генеральны сакратар Міжнароднай марской арганізацыі (IMO). Яму было 93 гады. У доктара Шрываставы засталіся дзве дачкі. Яго жонка, Нірмала Дэві, заснавальніца Сахаджа Ёгі, якая аказала глыбокі ўплыў на яго жыццёвыя ідэалы, памерла раней.
Доктар Шрывастава быў стваральнікам інстытутаў і міжнародным адміністратарам з "залатым дакрананнем". Яго абранне на пасаду Генеральнага сакратара IMO на чатыры запар тэрмінаў без ніякай канкурэнцыі - з 1974 года да яго добраахвотнага сыходу з пасады 31 снежня 1989 года - сведчыць аб яго харызме і прызнанні як бесстаронняга і ўплывовага лідэра. Ён быў самым доўгатэрміновым Генеральным сакратаром арганізацыі, і гэты рэкорд застаецца непераўзыдзеным.
Да таго як праявіць сябе на міжнароднай арэне, доктар Шрывастава быў супрацоўнікам Індыйскай адміністрацыйнай службы (IAS), выпускніком 1949 года з кадра штата Утар-Прадэш. Ён цесна супрацоўнічаў з Лалам Бахадурам Шастры, які займаў у той час пасаду міністра транспарту Індыі.
Калі Шастры стаў прэм'ер-міністрам, доктар Шрывастава рушыў услед за ім у сакратарыят апарата прэм'ер-міністра. У 1966 годзе ён суправаджаў Шастры ў Ташкент, дзе той падпісаў знакамітую дамову аб ненападзе з Пакістанам, а на наступны дзень пры загадкавых абставінах памёр. Праз дзесяцігоддзі доктар Шрывастава напісаў біяграфію пад назвай "Лал Бахадур Шастры: жыццё ісціны ў палітыцы".
У свеце доктар Шрывастава вядомы перш за ўсё як выдатны адміністратар, які адыграў ключавую ролю ў стварэнні наватарскіх марскіх навучальных устаноў, такіх як Сусветны марскі ўніверсітэт у Швецыі і Міжнародны інстытут марскога права на Мальце.
– Лао-цзы
Ён быў рухаючай сілай ключавых марскіх канвенцый і кодэксаў, якія значна павысілі бяспеку экіпажаў, устанавілі высокія стандарты падрыхтоўкі і забяспечылі бяспеку на адкрытых морах, а таксама спрыялі прасоўванню філасофіі чыстых, менш забруджаных акіянаў.
У перыяд яго кіраўніцтва Міжнародная марская арганізацыя (IMO) распрацавала і зацвердзіла шэраг знакавых канвенцый, у тым ліку: Канвенцыю аб стандартах падрыхтоўкі, дыпламавання і нясення вахты маракоў; Канвенцыю аб пошуку і выратаванні на моры; Канвенцыю аб спыненні незаконных актаў супраць бяспекі марскога суднаходства; Пратакол аб спыненні незаконных актаў супраць бяспекі стацыянарных платформ на кантынентальным шэльфе.
Гэтыя ініцыятывы пакінулі значны след у развіцці міжнароднага марскога права і практыкі.
У пачатку 1970-х гадоў чарада аварый заахвоціла доктара Шрываставу арганізаваць вырашальную канферэнцыю па бяспецы танкераў і прадухіленні забруджвання. Вынікам сталі меры, якія паўплывалі на праектаванне і эксплуатацыю танкераў, якія былі ўключаны ў Пратакол IMO 1978 года, звязаны з Канвенцыяй аб абароне чалавечага жыцця на моры і Міжнароднай канвенцыяй па прадухіленні забруджвання з судоў. Атрымаўшы бясцэнны досвед у якасці першага галоўнага выканаўчага дырэктара Індыйскай суднаходнай карпарацыі, дзе ён вырашаў пытанні дабрабыту і бяспекі экіпажа, а таксама дыверсіфікаваў маладую кампанію ў сферу буйнатанажных перавозак, доктар Шрывастава змог без цяжкасці накіраваць IMO да пашырэння яе паўнамоцтваў і роляў.
Пад яго кіраўніцтвам арганізацыя значна павялічыла колькасць членаў і маштабы сваёй дзейнасці, пазбавіўшыся рэпутацыі элітарнай структуры і пачаўшы больш актыўна ўзаемадзейнічаць з краінамі, якія развіваюцца, якія сёння складаюць большасць яе ўдзельнікаў.
Б'ёрн К'ерв, цяперашні прэзідэнт Сусветнага марскога ўніверсітэта, ахарактарызаваў доктара Шрываставу як заслужанага лідэра з выдатнымі здольнасцямі пераконваць. «Мы глыбока смуткуем, даведаўшыся пра яго смерць. Я наведваў яго каля двух гадоў таму і запрашаў ў пачатку гэтага месяца на нашу цырымонію выпуску, прысвечаную 30-годдзю ўніверсітэта... Заснаваць універсітэт было нялёгка. Менавіта дзякуючы яго заслугам атрымалася пераканаць чальцоў рады IMO і Праграму развіцця ААН (UNDP) сабраць сродкі на яго стварэнне», – сказаў г-н Кьерв у інтэрв'ю The Hindu па тэлефоне з Мальме, Швецыя.
П.М. Абрахам, былы сакратар Саюза па пытаннях наземнага транспарту, успамінае доктара Шрываставу як чароўнага лідэра з ясным бачаннем. «Я сустрэўся з ім упершыню, калі прадстаўляў Індыю на паседжанні рады IMO. У ролі Генеральнага сакратара, ён праводзіў пасяджэнні тэхнічнага камітэта непрадузята. Я памятаю выпадак, калі адзін з удзельнікаў падняўся і паскардзіўся на тое, што паседжанне не прытрымліваецца парадку дня. Усе былі здзіўлены, калі Генеральны сакратар сышоў з трыбуны, каб папрасіць прабачэння за памылку і ўручыць яму копію позвы. Гэта было настолькі абяззбройна».
Доктар Шрывастава валодаў дабрадушным пачуццём гумару. "У многіх краінах мяне ведаюць як мужа Нірмалы, а не як Генеральнага сакратара IMO", – смяяўся ён, жартам аб сваёй больш вядомай жонцы.
Ён быў рэдкім спалучэннем сціпласці, дальнабачнасці, здаровага сэнсу і рашучасці, і лідэрства было яго натуральным дарам. «Гэта рэдкасць, калі чалавек так хутка набывае міжнароднае прызнанне. Яго будуць памятаць за ключавыя марскія канвенцыі, распрацаваныя пад яго кіраўніцтвам для забеспячэння бяспекі маракоў», – кажа К.Марковіч. Махандас, былы сакратар Саюза па пытаннях суднаходства. Амаль 70 краін уганаравалі яго найвышэйшымі узнагародамі.
Сярод атрыманых шматлікіх узнагарод, было званне Ганаровага рыцара-камандора -- самага адметнага ордэна Святога Міхаіла і Святога Георгія, прысвоенае яму каралевай Лізаветай II.