श्री माताजींनी साधकांना समजावून सांगितले की सूक्ष्म केंद्रे (चक्रे) शरीरात किंवा हात आणि पायाच्या बोटांच्या टोकांसारख्या बाह्य भागात प्रत्यक्षात कशी जाणवू शकतात. आपल्या मानवी मनोवस्थेच्या स्थितीनुसार, एखाद्याला वेगवेगळ्या संवेदना जाणवू शकतात, उष्ण, शीतल, शारीरिक झिणझिण्या किंवा जडपणा यापासून. साधकांना श्री माताजींच्या उपस्थितीत जे अनुभव आले त्या प्रत्येक संवेदनांचे त्यांनी संयमाने विश्लेषण केले आणि त्या संवेदना शारीरिक, मानसिक, भावनिक आणि आध्यात्मिक स्तरांवर त्यांना प्रभावित करणार्‍या विशिष्ट समस्येशी कशा संबंधित होत्या ते स्पष्ट केले. श्री माताजींनी हे योगिक आध्यात्मिक अनुभव जगातील विविध शास्त्रांमध्ये, विशेषत: पवित्र कुराणाच्या श्लोकांमध्ये खूप चांगल्याप्रकारे वर्णन केलेले असल्याचे निदर्शनास आणून दिले.
आपल्या मज्जासंस्थेच्या परिघीय विस्ताराचा आपल्या सूक्ष्म शरीराच्या परिघीय विस्ताराशी एकसारखा संबंध आहे, ज्यामुळे मेरुदंडातील चक्रे आणि आपल्या हात-पायांवरील संबंधित टोकांमध्ये एक-ते-एक संलग्नता निर्माण होते. जर एखाद्याला आपल्या शरीरातील या स्थानांचे आणि त्यांच्या संबंधित सूक्ष्म केंद्रांचे (चक्रांचे) योग्य विश्लेषण माहीत असेल, तर तो सहजपणे आपल्या शारीरिक, मानसिक, भावनिक आणि आध्यात्मिक अस्तित्वावर प्रभुत्व मिळवू शकतो. असा व्यक्ती एकमेव सार्वत्रिक वास्तविकतेपासून वेगळा राहत नाही, तर आत्मज्ञानाद्वारे आकलित वास्तविकतेच्या भ्रमांपासून स्वतःला अलिप्त करू शकतो.
आपल्या सूक्ष्म प्रणालीतील केंद्रे केवळ आपल्या शारीरिक, मानसिक आणि भावनिक कल्याणाचे नियमन करत नाहीत, तर आपल्या व्यक्तिमत्वालाही आकार देतात. आपण त्यांना आपल्या व्यक्तिमत्वाच्या गुणधर्मांचे भांडार मानू शकतो. जसे आपण उत्क्रांत होतो, प्रगल्भ होतो आणि वाढतो, हे व्यक्तिमत्व गुणधर्म आपल्या जीवनात उलगडतात, कधी कधी जाणूनबुजून आणि बर्‍याचदा अचेतनपणे. विचार करा की तुम्हाला एखाद्याला मदत करण्याची किंवा दिलदारी किंवा उदारता दाखवण्याची प्रेरणा किती वेळा मिळाली आहे. ह्या भावना कुठून येतात? चीन आणि भारतातील प्राचीन पूर्वेकडील संस्कृतींनी, ज्यांनी सूक्ष्म प्रणालीच्या ज्ञानाचा वापर करून जगले, त्यांच्या समाजांचे आध्यात्मिक जीवनाच्या उच्च मूल्यांवर, धर्मावर आधारित होते. प्राचीन संस्कृत भाषेत धर्माचा अर्थ 'नीतिमान आचारसंहिता', अशी संहिता जी सार्वत्रिक आत्म्यासोबत सुसंवादी आहे. या संहितेची तुलना मूसेला दिलेल्या दहा आज्ञांशी केली जाऊ शकते. खरं तर, प्राचीन जागतिक धर्मांमध्ये, संस्कृतींमध्ये आणि परंपरांमध्ये, या सार्वत्रिक अंतर्गत आचारसंहितेची इतर उदाहरणे सापडू शकतात.
श्री माताजींनी दिलेल्या ज्ञानावर आधारित, पुढील विभाग प्रत्येक चक्राचे सविस्तर वर्णन करतात आणि सूक्ष्म केंद्रांच्या आदिम तत्त्वावर आधारित जन्मजात व्यक्तिमत्व गुणधर्मांचे प्रकाशन करतात. या केंद्रांच्या काही गुणधर्मांचा अनुभव आपल्याला जन्मापासूनच येतो. कुंडलिनीच्या जागृतीद्वारे आत्मसाक्षात्कारानंतर या केंद्रांच्या उच्च सूक्ष्म गुणधर्मांचे पूर्णतः प्रकटीकरण होते.
विविध केंद्रांच्या या सूक्ष्म ज्ञानाचा उपयोग करून, आपण आपल्यामध्ये जन्मजात असलेल्या आध्यात्मिक स्वरूपाशी आणि आपल्या सहकारी मानवांशी सुसंवाद साधत जीवन जगण्यास मदत करू शकतो.
